سم الله الرحمن الرحیم .(انَّ هذاالقرءانَ یَهدی لِلَّتی هی اقوَم ویبَشرُالمومنین الَّذین یعمَلونَ الصّالحاتِ اَنَّ لَهُم اجراً کَریماً)9اسری

با سلام . ان شاء الله در این وبلاگ بیشتر به آیات مرتبط با درس ,همینطور خاطراتی از جبهه و جنگ که ارتباط بیشتری با مفهوم دروس دین و زندگی دارند وهمینطور حکایاتی که به نوعی با موضوع دروس دارند ارتباط دارند خواهم پرداخت .ونیز تجربیاتی که طی 30 سال در زمینه تدریس قرآن و دینی دارم را به اطلاع همکاران محترم خواهم رساند وبرای تکمیل آن از تجربیات ارزشمند شمابزرگواران نیز نهایت بهره را خواهیم برد.ونیزسوالات مهم درس دین وزندگی اول را خواهم گذاشت




      

شیوه نامة تدریس درس دین و زندگی
پایة اوّل دبیرستان

هنگام آغاز کلاس و شروع تدریس ابتداء یک بار سورة حمد و سه بار سورة توحید به صورت دسته جمعی خوانده میشود. پس از پایان قرائت، ثواب آن به بزرگان تاریخ همچون: چهارده معصوم، شهداء دفاع مقدّس، شهداء صدر اسلام و... و افرادی مانند: امام خمینی(ره)، و سایر مشاهیر و بزرگان هدیه می شود.

پس از قرائت قرآن و انجام حضور و غیاب، برای مقدمه و زمینه سازی برای تدریس حکایتی در رابطه با موضوع درس جلسه توسط دبیر  بیان می شود.

پس از بیان یک حکایت آموزنده تدریس اصلی آغاز می شود که همراه با نوشتن کلمه ای کلیدی بسیار بزرگ روی تابلو   آغاز می شود.مانند (عزم)و دانش آموزان بادیدن این کلمه نظرات خود را پیرامون این کلمه بیان می کنند که دبیر آن نظرات را بصورت کلمات معنا دار درون این کلمه بزرک ثبت می کند و همه را با کمک دانش آموزان به موضوع درس ربط می دهد.

پس از پایان تدریس نیز آیه های درس، توسط دبیر یا دانش آموزان قاری به زیبایی تلاوت می شود و معانی آنها توسط دبیر ودانش آموزان بیان گردد

برای پرسش های کلاسی، هر کلاس به سه گروه( طه، یس و ضحی) تقسیم می شود. هر کدام از گروه ها از سرگروه، معاون، منشی ثبت نمرات و اعضاء گروه تشکیل میشوند.

مسؤولان کلاس ها عبارتند از:
مدیر کل، مسؤول بهداشت و مسؤول حکایت
که هر کدام از آنها دفتر چه ای دارند که از آن برای ثبت موارد استفاده می کنند

مسؤولیت مدیر کلاس، ثبت موارد انضباطی و دادن مثبت و منفی است که تعداد منفی های هر شخص به عدد چهار برسد اولیاء شخص خواسته شده و موارد او بررسی می شود.

برای پرسش شفاهی در هر سری، از هر گروه سه نفر انتخاب شده و با یکدیگر به رقابت می پردازند.
به طوری که هر کدام از نمایندگان هر کدام گروه ها سؤال های گفته شده توسط دبیر یا استخراج شده توسط خود دانش آموزان را از نماینده های گروه های دیگر می پرسند. با این روش در حدود 30 دقیقه پرسش از همة دانش آموزان انجام می شود.

پس از آنکه پرسش از همة نمایندگان گروه ها انجام شد،
نمره اعضاء هر گروه با یکدیگر جمع شده و در تعداد اعضاء گروه تقسیم می شود.
گروهی که بیشترین امتیاز را به دست آورد، به هر کدام از اعضاء آن گروه دو نمره به عنوان تشویق اضافه شده و از اعضاء گروهی که کمترین امتیاز را آورده دو نمره به عنوان تنبیه کم میشود.(البته کسانی که نمره کامل گرفته اند نمره ای کسر نمی شود.)

پس از معدل گیری و تشویق و تنبیه،
 به دانش آموزانی که نمرة پایین گرفته اند، فرصتی مجدد داده می شود تا نمره خود را در همان جلسه جبران کنند. اما نمره ای که می گیرند تأثیری بر امتیاز گروه ندارد و فقط به عنوان نمره خود دانش آموز ثبت می شود.

و پس از آن دقایق پایانی کلاس صرف پاسخ دادن به پرسش های شرعی اعتقادی و سؤالاتی در باره امام زمان(عج) توسط دبیر شده و به این ترتیب کلاس به پایان می رسد.

 

 




      

اندیشه ای در دین برای زندگی

سؤالات کتاب دین و زندگی پایه اول دبیرستان             دبیر محترم: آقای عبد الرّضا برازجانی      حروف چینی و تدوین: ابوالفضل اوشی

درس اول

 کتاب زندگی                  

1

قرآن کریم راهنمای زندگی انسان ها است.

2

قرآن چه تأثیری در زندگی فردی که آن را بخواند میگذارد ؟

قرآن با گوشت و خونش در می آمیزد و خداوند او را با فرشتگان بزرگواری که نویسندگان و حاملان قرآن کریم هستند همنشین می کند.

3

چرا خداوند ما را به خواندن قرآن و تفکر و تدبر در آن فرا خوانده است؟

زیرا بهره مندی از هدایت های قرآن کریم و قدم گذاشتن در راه زندگی و مسیر سعادت، جز با تفکر و ژرف اندیشی در آیات آن به دست نمی آید.

4

برتری کلام خدای متعال بر دیگر سخنان مانند برتری خالق بر مخلوقات است.

5

سطوح مراحل تدبر را باذکر مثال نام ببرید.

ساده و عمومی مثل: رو خوانی      پیچیده و تخصصی مثل تفسیر

6

تفکر عمیق تر و تدبر بیشتر در آیات قرآن چه نتیجه ای در پی دارد؟

باعث می شود پیام های بیشتر با سطوح و لایه های عمیق تری از قرآن کریم به دست آید.

7

ابزار تدبر و روش ای آن را نام ببرید.

 ابزار آن عقل و روش های آن تفکر و تعلم می باشد.

8

چه کسی بهترین معلم قرآن است؟

الف) خداوند           ب)امام علی(ع)             ج)پیامبر(ص)             د) امام خمینی(ره) 

9

آداب قرائت قرآن را بیان کنید.

1- با وضو باشیم  2-در آیات آن تدبر کنیم 3-سکوت را رعایت کنیم 4- قرآن را روی زمین نگذاریم 5- در مقابل قرآن با احترام بنشینیم

10

نمونه هایی از تدبر در آیات قرآن را که در این درس تمرین شد را نام ببرید.

1- استخراج پیام آیه 2- دریافت پسخ از آیات  3 بر قرار کردن ارتباط میان چند آیه




درس دوم

انتخاب بزرگ          

1

چرا چیز هایی مانند ماه، ستاره و خورشید قابل پرستش نیستند؟

زیرا همة آنها فانی بوده و ناپدید میشوند. پس چیزی که نا پدید شود قابل پرستش نیست.

2

حضرت ابراهیم جهت یکتا پرستیرا برای زندگی خود انتخاب کرد.

3

چرا دورة جوانی و نو جوانی اهمیت دارد؟

چون این دوره آغاز انتخاب های بزرگ ایشان می باشد.

4

حضرت ابراهیم چگونه بهترین انتخاب را کرد؟

حضرت ابراهیم با اندیشه و تفکر و با استعانت از هدایت الهی بهترین انتخاب را کرد.

5

چه موقع انسان احساس خرسندی و نشاط می کند؟

هر انسانی میل و استعداد رسیدن به کمالات و خوبی هایی را دارد و به میزانی که به آنها می رسد احساس خرسندی و نشاط می کند.

6

برخی از کمالات انسان را بنویسید.

علم و ادب و شجاعت از این قبیل کمالات اند.

7

فرق استعداد های گیاهان و حیوانات با استعداد های انسان چیست؟

گیاهان و حیوانات در محدودة خاصی از استعداد رشد و کمال دارند. اما استعداد های انسان متنوع و گسترده است و استعداد هایی فرا تر از موجودات دیگر دارد.او میتواند چون گل با طراوت، چون آهو چالاکو چون شمیم لطیف و چون صخره با صلابت باشد.

8

تفاوت گیاهان و حیوانات در رسیدن به کمال با انسان ها چیست؟

حیوانات و گیاهان وقتی به سرحد کمال می رسند، متوقف می شوند. چنانکه گویی راهشان پایان یافته و دیگر هیچ آرزویی ندارند. اما انسان دارای روحیه ای بینهایت طلب است و عطش او در دست یابی به خواسته هایشنه تنها سیراب نمی شود، بلکه روز به روز افزون            می گردد. او به دنبال چیزی است که هرگز پایان نمی پذیرد و تمام نمی شود.

9

تدبر در قرآن کریم نیازمند چیست؟

تدبر در قرآن کریم نیازمند پرورش عقل و اندیشه و راهنمایی معلمان و اساتید معارف اسلامی است.

10

قرآن کریم چه استدلال هایی دارد؟

قرآن کریم سرشار از استدلال های محکم و استوار است که با روشی کاملا منطقی و در عین حال ساده بیان شده است.

11

انس با قرآن سبب چه می شود؟

انس با این کتاب آسمانی سبب می شود که بتوانیم استدلال های بیشتر و بهتری بیابیم که به رشد و تعقل ما کمک می کند.







      

درس سوم

 کدامین هدف           

1

انسان چگونه موجودی است؟

انسان موجودی بی نهایت طلب است. او به دنبال هدف هایی است که پایان نیابد و تمام نشود. کسانی به دنبال پول و ثروت اند، برخی دل به کشف اسرار جهان سپرده اند، برخی به دنبال جاه و مقام اند. یکی به هنرمندی و نقش آفرینی در عرصه های هنری میاندیشد و دیگری در آرزوی قهرمانی در ورزش پیوسته تلاش میکند.

2

هدف زندگی مهم ترین انتخاب هر انسانی است.

3

انتخاب هدف زندگی چه تأثیری در زندگی انسان دارد؟

 این انتخاب، انتخابی است که به تمام برنامه های ما جهت می دهد و رنگ و بوی خاصی به آن می بخشد.

4

تفکر و انتخاب دو نعمت مهم خدا به انسان هستند که باعث شده او مسئول سرنوشت خودش باشد.

5

هر یک از قدرت های تفکر و انتخاب چه نقشی در حرکت انسان به سوی کمال دارند؟

انسان با استفاده از قدرت تفکر خوبی ها و راه رسیدن به آنها را می شناسد و چون قدرت انتخاب داردمی تواند آن خوبی ها را برگزیند و راه رسیدن به سعادت را بپیماید.

6

یکی از تفاوت های انسان و گیاهان در رسیدن به کمال را نام برده و توضیح دهید.

یکی از تفاوت های انسان با گیاهان و حیوانات در نحوة رسیدن به کمالات و شکوفایی استعداد هاست. استعداد های گیاهان به طور طبیعی و استعداد های حیوانات به نحو غریزی شکوفا می شود. اما نهال وجود انسان صرفه نظر از برخی جنبه های جسمانی او، به دست خودش رشد می کند.

7

خوشبختی و سیه روزی هر انسان در چیست؟ انتخاب ماست که سر نوشت ما را می سازد. خوشبختی یا سیه روزی ما در کرو همین تصمیم گیری است. تصمیمی به این اهمیت و بزرگی بر دوش ماست.

8

منشأ تفاوت ها در هدف ها و دلبستگی ها در چیست؟

هر کس با بینش و نگرش خاص خود به سراغ هدفی خاص می رود. اگر بین کا مختلف باشد هدف ها و دلبستگی ها نیز مختلف می شوند.

9

انسان های بزرگ چه خصوصیاتی دارند؟

انسان های بزرگ مقاصد بزرگی دارند که زود به پایان نمی رسند و تمام نمی شوند.

10

معیار و ملاک انتخاب هدف های صحیح در زندگی چیست؟

معیاری که بتوانیم به وسیلة آن ارزش هدف ها را مشخص کنیم و متناسب با ارزشی که دارند به آنها رتبه دهیم.

11

انواع هدف ها را نام برده و توضیح دهید.

اهداف فرعی و اهداف اصلی که هر دو خوب می باشند و برای زندگی ما  ضروری هستند. مهم این است که اهداف اصلی را به جای اهداف اصلی قرار ندهیم و آن قدر به اهداف فرعی دل نبندیم که مانع ما در رسیدن به اهداف اصلی باشد.




درس چهارم

برترین هدف          

1

با زدن یک مثال، اهداف زندگی را توضیح دهید.

به طور مثال، کسی که ورزش کوهنوردی را انتخاب می کند، هم سلامتی و تندرستی خود را تأمین می نماید،هم از مناظر زیبای طبیعت لذت می برد، هم استقامت و سخت کوشی خود را افزایش می دهد و به این سه هدف با هم می رسد.

2

انسان های زیرک و هوشمند هدف 9های خود را چگونه انتخاب می کتتد؟

معمولا آدم های زیرک و هوشمند هدف های خود را به گونه ای انتخاب می کنند که به قول معروف «با یک تیر چند نشان بزنند». نهال وجود ما نیز مجموعه ای فراوان از استعداد های مادی و معنوی است.

3

چه هدفی کامل تر و بهتر است؟

با توجه به دو ویژگی «متنوع بودن استعداد های انسان » و «بی نهایت طلبی او» اگر هدفی را انتخاب می کنیم، بهتر بتواند پاسخگوی این دو ویژگی باشد، آن هدف کامل تر و بهتر است.

4

چه کسی، به چه دلیل خوبی ها را کسب می کند؟

انسان ها؛ دلیل: به میزانی که زیبایی ها و خوبی ها را کسب کنند، تجلی بخش صفات زیبای او شده اند و به او تقرب یافته اند.

5

هدف های اصلی را در زندگی توضیح دهید.

هدف اصلی ما آن هدفی است که همة استعداد های متنوع ما را در برگیرد و در جایی متوقف نشود.

6

مقصد نهایی چگونه باید باشد؟

اگر روح انسان بی نهایت طلب است و خوبی ها را به صورت بی پایان می خواهد، شایسته است که تنها تقرب و نزدیکی به خدای متعال هدف او باشد.

7

حضرت ابراهیم چه چیزی به مردم آموخت؟

در حقیقت ایشان به مردم آموخت، نباید در زندگی به هدفی دلبست که پایان می پذیرد. بلکه باید روی به سوی کسی نمود و دل به که پایانی ندارد و خالق جهان آفرینش است. او سر چشمة خوبی ها و زیبایی های ما و لذا برترین و بهترین محبوب و مقصود انسان است.







      

درس پنجم

تو را چگونه بخوانم؟

1

سعدی خداوند را چگونه توصیف می کند؟

                            او برتر خیال و قیاس و گمان و وهم           وز هرچه دیده ایم و شنیدیم و خوانده ایم

2

حدیثی از پیامبر که می فرماید «ما عَرَفناکَحَقَّمَعرِفَتِک» را معنی کنید.

آن چنان که شایست? معرفت توست، تو را نشناخته ایم.

3

کلمات زیر را معنی کنید.

فاطر:   آفریننده     نخیل:درختان خرما   أعناب:   درختان انگور      تقدیر: اندازه گیری

4

هر جمال و جلالی که در عالم است نشانه ای از جمال و جلال خداوند است.

5

وجود خدا بر تر از هر اندیشه و خیال است.

6

چند نمونه از اسماء و صفات خداوند در سورة توحید را بنویسید.  حمد: الله، الرحمن، الرحیم، المالک      توحید: احد، لم یلد ولم یولد




درس ششم

در حمد و تسبیح محبوب      

1

چرا خداوند همة صفات نیکو را دارد؟

خداوند وجودی کامل است و هر وجود کاملی همة صفات خوب و نیکو را دارد. اگر حتی یک صفت خوب را نداشته باشد، ناقص می شود و از کامل بودن خارج می گردد و به دیگران نیازمند می شود.

2

آیا میتوانیم هر صفت خوبی که در مخلوقات می بینیم به خدای متعال نسبت دهیم؟

بله؛ هر حسن و کمالی که مخلوقات دارند، از خالق در یافت کرده اند. کسی میتواند کمال و خوبی به دیگران بدهد که خود، آن را دارا باشد. بنابر این خداوند سرچشمة همة کمالات مخلوقات است.

3

صفات ثبوتی را با ذکر مثال توضیح دهید.

صفاتی که جنبة کمالی دارند، مثل قدرت حلم، عدالت، رحمت، رازقیت، حیات، مهربانی، بخشندگی، حکمت، عزت، کرامت. این صفات را «صفات ثبوتی» می نامیم و به خدا نسبت می دهیم. یعنی خدا این صفات را داراست.

4

صفات سلبی را  با ذکر مثال توضیح دهید.

ثفاتی که از نقص و نیاز ناشی می شوند؛ مانند جهل، عجز، فقر، مرگ، نیاز به پدر و مادر و نیاز به فرزند. این صفات را صفات ثلبی می نامیم. یعنی خداوند این صفات را ندارد و از آنها مبراست.

5

حمد و تسبیح را توضیح دهید.

حمد به معنی ستایش و تسبیح به معنای پاک دانستن و منزه داشتن است.

6

معیار و ملاک توصیف خداوند به برخی از صفات چیست؟

زیرا خداوند کامل است و وقتی کامل است همة صفات را داراست.

7

چرا نمی توانیم برخی از صفات را به خدا نسبت دهیم؟

زیرا وقتی به خدا نسبت می دهیم یعنی خدا تمام صفات خوب را داراست و هر صفتی که نشانة بدی و کاستی باشد را نمی توان به خدا نسبت داد.

8

چه تفاوتی میان صفات خدا و انسان ها وجود دارد؟

صفات انسان محدود است و صفات خدا نا محدود است.

9

لااله الا الله هم ثبوتی است و هم سلبی.







      

درس هفتم

در پناه ایمان              

1

جملة صحیح را با «ص» و جملة غلط را با «غ» مشخص کنید.

الف) ایمان بر انگیزاننده و محرک انسان به سمت شناخت است.  «غ»

ب) قرآن کریم جایگاه ایمان را قلب معرفی می کند.               «ص»

2

جایگاه علم و شناخت عقل و اندیشة آدمی و جایگاه ایمان قلب است.

3

مقدس ترین حرم عالم کجاست؟

1- حرم امام حسین(ع)        2- قلب          3- حرم امام رضا(ع)        4- حرم امام علی(ع)

4

چهار مورد از زیبایی های قلب را بیان کنید.

1- بینایی برای مشاهدة حقایق و زیبایی های زندگی  2- باز بودن قلب بر روی آنچه با تفکر به دست می آید  3- سلامتی قلب از بیماری ها و گناهان  4- توجه قلب به هدف های زندگی و یاد خدا

5

چهار مورد از زشتی های قلب را بنویسید.

 1- داشتن حالت انکار و تکبر در مقابل حقیقت  2- سخت شدن قلب و نداشتن احساس در مقابل خوبی ها و زیبایی ها  3- بسته شدن قلب بر روی حقایق و آنچه با تفکر به دست آمده است. 4- غفلت از هدف های زندگی و یاد خدا

 

6

چگونه ایمان میان شناخت و عمل پیوند ایجاد میکند؟

برای اینکه شناخت از یک کار خوب به عمل منجر شود، باید از مرحلة عقل و ذهن عبور کند و به قلب برسد. به گونه ای که قلب آن را باور کند. 

7

بعد از شناخت زیان یک کار، قلب چه نقشی در ترک آن دارد؟ باید این شناخت به قلب برسد. به طوری که قلب زیان آن را باور کند و به بهدنبالش نفرت از آن کار را در قلب ایجاد کند و تصمیم به ترک آن بگیرد.




درس هشتم

در وادی امن

1

کلمات زیر را معنی کنید.

اختلاف: آمد و شد                  اولی الالباب:  خردمندان

2

به چه دلیل کودکان، نوجوانان و جوانان به آسمان ها و ملکوت نزدیکترند؟

هر اندازه که پاکی دل بیشتر باشد در های لطف و رحمت خداوند به روی انسان ها باز تر است و به همین علت کودکان، نوجوانان و جوانان به آسمان ها و ملکوت نزدیک ترند.

3

امام خمینی«ره» در بارة قوای جوانی، به جوانان چه می فرماید؟

شما جوانان از حالا باید شروع کنید به جهاد اکبر و نگذارید که قوای جوانی از دستتان برود. هر چه قوای جوانی از دست برود، ریشه های اخلاق فاسد در انسان زیاد تر می شود و جهاد مشکل تر. جوان زود تر می تواند در این جهاد پیروز شود.

4

انسان تا وقتی که ریشه های فساد در او کم است، می تواند خودش را اصلاح کند.

5

راه ای رسیدن به ایمان و تقویت آن را نام ببرید.

1- تفکر پیرامون آیات خدا در گسترة هستی 2- توجه دائم به خداوند و ذکر یاد او  3- توجه به نعمت های خدا  4- انجام نیکی ها و دوری از گناهان 

6

پیمودن راه های رسیدن به ایمان چه نتیجه ای دارد؟

این راه ها ما را از مرحلة شناخت به ایمان می رسانند و سبب تقویت و محکم شدن ایمان می شود.

7

تفکر پیرامون آیات خدا در گسترة هستی، چه نتیجه ای دارد؟

یاد خدا را در دل ها زنده می کند و لطف و رحمت او را یاد آور می شود و در نهایت بر دوستی و محبت ما به خدا می افزاید.

8

یکی از حکمت های نماز های پنجگانه چیست؟

زنده نگه داشتن یاد خدا در تمام طول شبانه روز در دل مؤمن است.




      

9

درس نهم

عزم خوب زیستن            

1

مراحل عهدومیقاق میان انسان و خدا را توضیح دهید.

1- قدم گذاشتن در راه  2- تجدید عهد  3- تکمیل عهد

2

تکمیل عهد و تجدید عهد را توضیح دهید.

در تجدید عهد، عهدمان را دنبال می کنیم، اما در تکمیل عهد، هر روز میگردیم تا میثاق بیشتری پیدا کنیم.

3

عزم چیست؟

عزم به معنی اراده، قصد و آهنگ به سوی هدفی است.

4

آثار عزم را بنویسید.

استواری، اعتماد، شکیبایی و تحمل سختی ها از آثار عزم قوی است.

5

هدف اصلی ما رسیدن به خوبی ها و زیبایی های ماندگار و جاودان است.

6

عزم چه رابطه ای با اختیار دارد؟

عزم عاملی است برای پیدایش قدرت و اختیارات انسانی که عزم بر خداوند نداشته باشند صاحب قدرت و اختیار نمی باشند.

7

عمل مکروه را تعریف کنید.

اعمالی هستند که گرچه مانع رسیدن به سعادت نمی شوند؛ اما از سرعت حرکت می کاهند. و توفیق رسیدن به درجات برتر خوشبختی را از فرد سلب می کنند. این اعمال را مکروه می نامند.

8

اعمال مستحب را تعریف کنید.

انجام واجبات و دوری از محرمات همان راه پیمودن به سوی رستگاری و کسب رضای خداست. و محتوای اصلی همان عهدی است که انسان با خدا می بنند. اعمال دیگری نیز هستند که عمل بر آنها واجب نیست، ولی رفتن به سوی رستگاری را آسان تر میکنند. و انسان را به درجات برتر رستگاری می رسانند.

9

عهد و پیمان با خدا را تعریف کنید.

کسی که را انتخاب می کند و می خواهد در مسیر هدایت قدم گذارد، با خدای خود پیمان می بندد که در این راه ثابت قدم بماند و با عزم استوار بر سر پیمان خویش بماند.




توجه دائم به خداوند و ذکر یاد او یعنی چه؟ یعنی حضور خداوند در خاطر ما در همة لحظات زندگی.

درس دهم

پایداری در عزم              

1

برای تقویت عزم چه کار هایی باید انجام داد؟

1- تسریع در انجام تصمیم  2- توجه به حضور در پیشگاه خداوند و فرشتگان  3- توجه به عاقبت و ثمرات پایداری  4- داشتن دوست همفکر

2

امام صادق(ع) دربارة تسریع در انجام کار خیر، چه می فرماید؟

کسی که در انجام کار خیری همت کرده، در عمل به آن تسریع کند و آن را به تأخیر نیندازد.

3

چرا نباید میان تصمیم و عمل، فاصله بیفتد؟

کسی که در حال و هوای شبهای قدر قرار می گیرد، تصمیم می گیرد خطا های خود را ترک کند، اما در میان کسانی است که از این شرایط و حال و هوا بیرون می آیند و عزمشان سست می شود؛ و تصمیم خود را فراموش میکنند. به همین دلیل نباید میان تصمیم و عمل فاصله بیفتد.

4

امام علی(ع) دربارة تأمل و درنگ در تسریع درانجام کار چه می فرمایند؟

تأمل و درنگ از شتاب کردن بهتر است، مگر در فرصت هایی که برای انجام کار خیر به دست می آید.

5

توجه به حضور در پیشگاه خداوند و فرشتگان باعث چه چیزی می شود؟

احساس حضور در پیشگاه با عظمت خدا، باعث می شود که او را ناظر بر اعمال خود ببینیم.و از برداشتن قدم های مخالف با عهد و پیمان منصرف شویم و توجه به حضور در پیشگاه فرشتگان که نویسندگان اعمال ملهستند مانع نقض پیمان می شود.

6

توجه به عاقبت و ثمرات پایداری در تصمیم چه فوایدی دارد؟

به یاد آوردن ثمرات شیرین پایداری در عهد و موفقیت های حاصل از آن، و نیز توجه به عاقبت تلخ شکست، عهد و پیمان، انسان را در عزم خود استوار می کند و نمی گذارد پیمان شکسته شده و از بین برود.

7

داشتن دوست همفکر چه ویژگی هایی دارد؟ تشویق دوستان، همراهی آنان با ما و نشان دادن راه حل های مناسب، در مسیر کار سبب می شود که تصمیم بر ما آسان شود و آنرا با دلگرمی ادامه دهیم.

8

پیامبر خدا(ص) دربارة اعتدال، چه می فرماید؟

 میفرمایند: ای علی، این دین استوار و متین است. به نرمی و با ملایمت به آن وارد شو و کاری نکن که نفس تو از عبادت پروردگارت منصرف شود.

9

رسول خدا(ص) دربارة محبوب ترین کار نزد خدا، چه می فرماید؟

محبوب ترین کار ها نزد خدای متعال، با دوام ترین آنهاست. اگرچه اندک باشد.







      

درس یازدهم

در زمرةبیداران

1

مراقبت را تعریف کنید.

مراقبت به معنای زیر نظر گرفتن و دقت و توجه داشتن است.

2

چرا باید از اعمال مراقبت کرد؟

زیرا عهدی که در ابتدا بسته می شود، مانند کودکی نوپا، نیازمند مراقبت جدی است تا از آسیب ها و تهدید های گوناگون درونی و بیرونی در امان بوده و استوار و محکم شود.

3

ابعاد مراقبت از عمل را بیان کنید.

1- مراقبت از اصل عمل   2- مراقبت از کیفیت انجام عمل   3- مراقبت از نیت و انگیزة عمل

4

رکن و غیر رکن را تعریف کنید.

رکن عملی است که اگر عمداً یا سهواً کم یا زیاد شود، سبب باطل شدن نماز می شود. اما غیر رکن به عملی گفته می شود که اگر عمداً کم یا زیاد شود سبب باطل شدن نماز می شود و اگر سهواً کم یا زیاد شود موجب بطلان نماز نیست.

5

ارکان نماز را نام ببرید.

1- نیت  2- تکبیرهالاحرام  3- رکوع    4- سجود    5- قیام

6

مهم ترین جنبة هر عملی چیست؟

مهم ترین جنبة هر عمل، نیت یا قصدی است که از انجام آن داریم. باید در عمل خود اخلاص داشته باشیم و آن را آلوده به هدف های دنیوی و پست نکنیم.

7

امام صادق(ع) چه کسی را در زمرةبیداران می داند؟

کسی که با مراقبت قلب خود را از غفلت حفظ کند و نفسش را با نظارت از شهوت حفظ نماید و خود را با کسب آگاهی از جهل مصون دارد در زمرةبیداران است.

8

محاسبه را تعریف کنید.

محاسبه برای این است که انسان نباید برخود آسان بگیرد و نسبت به اشتباهات خویش بی توجه باشد.

9

امام علی(ع) زیرک ترین انسان را چه کسی می داند؟

ایشان می فرمایند: زیرک ترین آدمها کسانی هستند که از خود و عمل خود برای بعد از مرگ حساب بکشد.




درس دوازدهم

آیین رهروی

1

مقصود از عمل صالح چیست؟

صالح به معنای دارای صلاحیت و شایسته است. و عمل صالح آن عملی است که شایستگی دارد، انسان را به زندگی پاک و سعادت حقیقی برساند و از به هدر رفتن عمر، جلو گیری کند.

2

برنامه ریزی چه فایده ای دارد؟

برنامه ریزی به ایران کمک می کند، که در شرایط مختلف همان عملی را انجام دهد که صالح باشد و او را به موفقیت برساند.

3

برنامه چه کاری انجام می دهد؟

برنامه اهداف اصلی را از اهداف فرعی جدا می کند و میزان توجه و پرداخت بر هر کدام را معین می سازد و راه رسیدن به اهداف را معین می سازد.

4

تصمیم های مناسب، نیازمند چه چیز هایی است؟

تصمیم های متناسب با شرایط سنی و زمانی و روحی، و خلقی نیاز مند دقت و کار دانی و تنظیم نقشه ای حساب شده است تا در این فرصت عمر بیشترین استعداد های آدمی به رشد و کمال برسند و کمترین ضرر و زیان را ببینند.

5

آیا مخلوقات دیگر نیز برنامه ریزی دارند؟ توضیح دهید.

هر مخلوقی در طبیعت، هر چند کوچک برای همة ایام عمر خود، برنامه دارد و از یک برنامة غریزی و خدادادیپیروی می کند و در هر زمانی به کاری مشغول است و زمان هدر رفته و تلف شده ندارد.

6

به چه کسی اسوه می گویند؟

اسوه کسی است که می توان به راه او رفت و از او متابعت کرد. البته این بدان معنا نیست که حتماً مانند او باشیم.

7

یک فرد عاقل، ساعات خود را چگونه باید تنظیم کند؟

برای عاقل و خردمند ضروری است که وقت خود را چنین تقسیم کند: ساعتی برای مناجات با پروردگار، ساعتی جهت رسیدن به اعمال خود، ساعتی برای تفکر در آنچه خداوند به او عطا کرده است و ساعتی برای بهره بردن از نعمت های خدا

8

ما باید چه کسانی را اسوه قرار دهیم؟

باید از الگوی کامل و نیکو یعنی رسول خدا و اهل بیت گرامی ایشان پیروی کنیم و در این راه هر چه موفق تر باشیم، به آنها نزدیک تر شده و از وجودشان بیشتر بهره مند می شویم.

9

اعمال و وظایف ما، چه زمانی ارزشمند میشوند؟

تمام اعمال ما وقتی ارزشمند هستند که به قصد رضایت دوست حقیقی و رسیدن به رستگاری انجام شوند. یعنی برای تقرب به خداوند باشد.

10

قرائت و تدبر در قرآن چگونه برنامه ای است؟

قرائت و تدبر در قرآن از آن جهت که قرآن کلام خدا است، برنامه ای در ارتباط با خدا محسوب می شود و از آن جهت که به رشد و تفکر و به دست آوردن اعتقادات صحیح انسان می انجامد برنامه ای در ارتباط با خود نیز می باشد.




      

درس سیزدهم

در حضور دوست                  

1

یاد خدا نشانة چیست؟

یاد خدا هم نشانة عشق و محبت ما به خدا و هم تقویت کنندة آن است. یاد خدا همچنین احساس حضور او در زندگی را افزایش می دهد.  وقتی که انسان حضور خدا را در زندگی حس کرد، و او را حاظر و ناظر بر خود یافت، می کوشد که در حضور او ادب را رعایت کند و کار هایی را انجام دهد که او می پسنند و از آنچه او را نا خشنود می نماید، دوری نماید.

2

نمونة کامل عشق انسان به خدا چیست؟ چرا؟

نماز؛ در نماز خدا را تسبیح می گوییم و او را از هر بدی و زشتی منزه می داریم. در نماز خدا را حمد می کنیم و همة خوبی ها و زیبایی هایش را می ستاییم. نماز زیبا ترین شکل از شکر گذاری خداست. در نماز به پیشگاه خداوند دعا می کنیم و ...

3

نجاسات چند دسته اند؟

همه چیز پاک است مگر یازده چیز و آنچه بر اثر بر خورد با آن نجس می شود.

4

چرا لازم است هر مسلمانی نجاسات را بشناسد و راه پاک کردن اشیاء نجس را بداند؟

زیرا برای انجام نماز بدن و لباس ما پاک باشد و در صورتی که به یکی از نجاسات آلوده شده باید قبل از نماز طاهر گردد.

5

خون کدام یک از حیوانات نجس است؟

خون انسان و هر حیوانی که خون جهنده دارد مانندمانند: خوک، گربه، موش و . . .

6

خون گوسفند و مرغ نجس است و خون ماهی پاک است.

7

اعمال وضو را به ترتیب نام برده و توضیح دهید.

1- نیت: یعنی وضو را به قصد قربت بگیریم شستن   2- صورت: از جایی که موی سر روییده تا آخر چانه  3- شستن دست راست: از چهار انگشت بالا تر از آرنج تا نوک انگشتان  3- شستن دست چپ: از چهار انگشت بالا تر از آرنج تا نوک انگشتان  4- کشیدن مسح سر: از فرق سر تا آنجایی که موی سر روییده است  5- کشیدن مسح پای راست و سپس پای چپ: از ابتدای انگشت پا تا مچ پا

8

غسل چند نوع است؟        2 نوع: ترتیبی و ارتماسی

9

روش های غسل ترتیبی و ارتماسی را نام ببرید.

ارتماسی: 1- نیت  2- فرو بردن همواره تمام اعضای بدن در آب

ترتیبی: 1- نیت  2- شستن سر و گردن 3- شستن تمام نیمة راست بدن کمی از چپ   4- شستن تمام نیمة چپ بدن کمی از راست

 

 

10

توضیح المسائل چیست و ما چه نیازی به آن داریم؟

کتابی است که مرجع تقلید تمامی احکام و تکلیف ها را در آن جمع آوری کرده تا مقلدانشان برای اطلاع از احکم شرعی و عمل به آنها به آن مراجعه کنند.




درس چهار دهم

همدلی و همراهی         

1

به چه دلیل انسان به دوست نیاز دارد؟

زیرا پیش از این نمی توانستیم حدس بزنیم که دوستی این همه خیر و برکت داشته باشد. با او خود را شناختیم و با یاری او در اصلاح خود کوشیدیم، بر پا های خود ایستادیم، پیش رفتیم و اینک نهال حیات و امید در وجودمان جوانه زده و شکوفا شده است.

2

انسان بی دوست فقیر ترین انسان هاست.

3

عاجز ترین مردم چه کسی است؟

کسی که نتواند با دیگران دوست شود و عاجز تر از او هم کسانی هستند که دوستانی را هم که دارند از دست بدهد.

4

چرا ما صاحبان صفات نیکو را دوست داریم؟

ما زیبایی ها و نیکویی ها را دوست داریم و وقتی در کسی یا چیزی زیبایی و خوبی می یابیم، به آن علاقه مند می شویم.

5

چه عواملی سبب می شوند که برخی افراد نتوانند با دیگران دوست شوند  و یا در حفظ دوستی موفق باشند؟

1- غرور بی جا    2- بد زبانی     3- بد اخلاقی      4- کم رویی و خود کم بینی

6

محبوب ترین دوست ها از نظر امام صادق (ع) کدامند؟        کسانی که عیب آدمی را به او هدیه بدهند.

7

ویژگی های دوست واقعی کدامند؟

1- یاد خدا را در دل زنده مدن و ما را به سوی آرزو های کوچک نکشاند  2- به زیبایی خرد آراسته و اهل فکر و اندیشه باشد  3- به خاطر زشتی هایش مورد خشم قرار نگرفته باشد  4- دشمنی با خدا و مردم را در دل نداشته باشد 5- خیانت نورزد، سخنچینی نکند و ستم روا ندارد 6- در دوستی خو ثابت قدم بماند و پایدار باشد  7- دوستی و محبت خداوند زینت بخش قلب او باشد

8

به چه دوستی اعتماد کنیم؟

به دوستی اعتماد کنیم که نه تنها خود اهل گناه نیست بلکه از گناهان دیگر ناراحت می شود، اهل شرارت و بی باکی نیست و با کارهای خود دوستان را به هلاکت نمی اندازد، اهل دروغ نیست و با صداقت سخن می گوید.




      

 

چرا دوست خوب را به آینه تشبیه میکنند؟

درس پانزدهم

ادب دوستی        

1

وظایف ما نسبت به دوست چیست؟

1- احترام به دوست   2- رعایت حقوق متقابل  3- توقع به جا و منصفانه  4- خیر خواهی و نصیحت  5- میانه روی در دوستی

2

حفظ دوستی مشکل تر از پیدا کردن دوست است.

3

امام صادق(ع) دربارة احترام به دوست چه می فرماید؟

همان طور که دوستت به تو احترام میگذارد، تو نیز باید او را محترم شماری.

4

امام علی(ع) دربارة رعایت حقوق متقابل، چه می فرماید؟

به اتکای رابطه ای صمیمانه و دوستانه، حق برادرت را ضایع مکن. زیرا این عمل رابطة دوستی را از بین می برد و کسی که حقش را ظایع کرده ای دوست تو نخواهد بود.

5

امام (ع) دربارة توقع به جا و منصفانه چه می فرماید؟

کسی که از دوست خود به جز فدا کاری انتظار ندارد، همواره خشمگین و ناراحت است.

6

پیامبر اکرم(ص) دربارة توقع به جا منصفانه چه می فرماید؟

دو دوست خوب مانند دو دوست هستن که به هنگام شستن، یکدیگر را تمیز می کنند و از آلودگی ها پاک می سازند.

7

شیفتگی فوق العاده به دوست از عوامل اصلی خروج از میانه روی است.

8

امام علی(ع) دربارة میانه روی در دوستی چه می فرمایند؟

مودت خود را نثار دوست کن، و در عین حال به طور مطلق به او اعتماد و اطمینان مکن. همان گونه که می خواهی با تو رفتار نماید، با او رفتار کن، اما همة اسرارت را با او در میان مگذار.

9

چند مورد از وضایف ما را نسبت به دوست بیان کنید.

1- در دوستی، با دوست خود صادق باشیم؛ چه در حضور او و چه در غیابش  2- برای خدا او را دوست داشته باشیم، نه به خاطر منفعت خود

3- به عهد و پیمان خود با دوست عمل کنیم  4- همواره یار و کمک کار او باشیم، در درس، کار و مشکلات زندگی به او کمک کنیم.

10

نمونه های بی احترامی به دوست را نام ببرید.

1- کوچک شماردن دوست  2- نام ناپسند بر او نهادن  3- عزتش را خدشه دار کردن

11

آیا شناخت خانوادة دوست تأثیری در انتخاب او دارد؟ چرا؟

بله؛ خانوادة دوست می تواند در شخصیت او مؤثر باشد و همچنین در دوام دوستی و همچنین ناپایداری آن نقش ایفا کند. افراد خانواده معمولا از یکدگر تأثیر پذیرند و بسیاری از خصلت های اخلاقی آنها به هم نزدیک است. افراد پاک و لایق معمولاً در خانواده های پام تربیت می شوند و از این جهت شناخت از خانوادة دوست از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.




زیرا مانند آینه از انسان تعریف نا به جا نمی کند و از نشان دادن نقص ها دریغ نمی کند.

درس شانزدهم

کار، گوهر نزدگی

1

ویژگی های دورة نو جوانی و جوانی را نام ببرید.

1- داشتن هدف ها 2- داشتن آرمان های بزرگ 3- امید 4- تلاش

2

با کار و تلاش و پشتکار می توان به هدف رسید.

3

رسول خدا دربارة کار و تلاش چه می فرماید؟

کسی که روزی خود را با کار و تلاش تهیه کند،  در قیامت در شمار انبیاء قرار می گیرد و ثواب آنان را دریافت میکند.

4

امام علی (ع) دربارة تنبلی و ناتوانی چه فرموده است؟

هنگامی که چیز های مختلف با هم همراه می شدند، تنبلی و ناتوانی با عقد زوجیت بستند و فرزندی به نام فقر از آنان متولد شد.

5

آثار تربیتی کار را بیان کنید.

1- شکوفایی استعداد ها  2- لطافت احساس  3- عزت نفس

6

یکی از کسانی که کار میکنند را بیان کنید.

از رنج مردم به رنج می افتند و شادمانی مردم او را شاد میکند.

7

امام علی(ع)در مورد نفس چه می فرماید؟

اگر نفس خود را به کاری مشغول نکنی، او تو را مشغول می کند.

8

امام علی(ع) به چه کار هایی مشغول بودند؟

1- چاه و غنات حفر میکردند   2- باغبانی حفر می کردند  3- حتی برای دریافت مزد و اجرت برای دیگران کار می کرد.

9

امام علی(ع) چگونه عزت نفس خود را حفظ می کردند؟

1- دست نیاز به سوی دیگران حفظ میکرد   2- به مردم نیز درس عزت و کرامت می آموخت

10

ویژگی های کسی که اهل کار و تلاش است را نام ببرید.

1- در هر کاری وارد شود   2- قوائد آنرا به درستی رعایت کند   3- محصولی بدون نقص عرضه میکند  4- یک تلاشگر شرافتمند است.

11

ویژگی های انسان حقیر را نام ببرید.

1- آبادانی در زندگی شخصی را به بهای سنگین خرابی و ویرانی جامعه می فروشد   2- حق مردم را ضایع می کند.




      




[Designed By Ashoora.ir    مرجع دریافت ابزار و قالب وبلاگ ]